Bu gün Azərbaycan təhsilinin problemlərindən danışarkən, tam və ya qismən işğal altında olan rayonlarımızda bu strateji əhəmiyyətə malik sahənin durumuna xüsusi diqqət yetirmək lazımdır. Aydındır ki, işğal faktoru mövcud obyektiv problemləri bu ərazilərdə daha da dərinləşdirir və onların həlli yollarında əlavə çətinliklər yaradır. Bu vəziyyət isə həmin rayonlarda bu və ya digər sahəyə, o cümlədən təhsil sisteminin işləkliyinə görə cavabdeh olan şəxslərin məsuliyyətini bir qədər də artırır. Daha doğrusu artırmalıdır. Amma təəssüflər olsun ki, bəzi hallarda işğal faktoru həmin bölgələrdə təhsil sahəsinə rəhbərlik edən şəxslərin manipulyasiya alətinə çevrilir. Bu zaman məmur dövlət tərəfindən ayrılan güzəşt və imtiyazlardan yetərincə yararlanır, öhdəsinə düşən vəzifələrin yerinə yetirilməməsinə görə isə yenə də işğal amilindən doğan əsaslı-əsassız səbəbləri bəhanə gətirir. Digər tərəfdən də həmin məmur tərəfindən həyata keçirilən bir çox maxinasiya və mənimsəmə hallarına, hətta onların davamlı olaraq təkrarlanmasına baxmayaraq, yuxarı instansiyalar “xüsusi vəziyyəti nəzərə alaraq” göz yumurlar. Bu isə həmin rayonda təhsilimizin göz görə-görə tənəzzülə uğradılmasından başqa bir şey deyildir.Bütün bu deyilənləri konkret olaraq Füzuli Rayon Təhsil Şöbəsinin nümunəsində nəzərdən keçirək. Artıq uzun müddətdir ki, redaksiyamıza daxil olan məlumatlarda Füzuli RTŞ-nin yarıtmaz fəaliyyətinə və şöbənin müdiri Almaz Həşimovanın öz işində yol verdiyi ciddi qanun pozuntularına dair faktlar öz əksini tapmaqdadır. Məlumdur ki, ayrılıqda götürülmüş hər bir təhsil müəssisəsində tədrisin keyfiyyətini müəyyənləşdirən əsas amillərdən biri də dərslərə davamiyyətdir. Bu xüsusda Füzulidən aldığımız məlumatlarda isə qeyd olunur ki, son bir neçə ildə rayon üzrə şagirdlərin dərslərə davamiyyəti xeyli aşağı düşüb. Belə ki, müəllimlərin bir çoxu repititorluq etdikləri üçün məktəbdə uşaqları öyrətmək istəmirlər və bir çox hallarda hətta özləri belə dərslərə gəlmirlər. Direktorlar isə həmin müəllimlərdən rüşvət alaraq onların məktəbdən yayınmalarına göz yumurlar. Mənbələrin iddiasına görə bir çox məktəblərdə elə müəllimlər var ki, il boyu məktəbə ayaq basmırlar. Təbii ki, Almaz Həşimovanın ilkin vəzifələrindən biri də bütün bu özbaşınalıqlara son qoymaqdır. Lakin mənbələr iddia edirlər ki, RTŞ müdiri özü bu qanunsuzluqların təşəbbüskarı və təşkilatçısıdır. Səbəb isə həmin müəllimlərin “ölü canlar” qismində çıxış etmələrindən əldə olunan gəlirlərdir. Belə ki, bu müəllimlərin dərs saatları hətta artıqlaması ilə yazılır və maaşları direktorlarla təhsil şöbəsinin müdiri tərəfindən götürülür. Məhz buna görə də Almaz Həşimova demək olar ki, məktəblərdə dərslərin keçirilməməsi üçün birbaşa şərait yaradır. İkinci bir tərəfdən, rayondakı mənbələr israrla bildirirlər ki, RTŞ müdiri rayonun təhsil sahəsinin inkişafı üçün ayrılan dövlət vəsaitlərinin də təyinatı üzrə xərclənməsini təmin etmir. Təhsil şöbəsinin xərclərini ödəmək üçün keçirilən tenderlərdə külli miqdarda pul mənimsənilir. Biz artıq ötən materiallarda da qeyd etmişdik ki, mənbələrin verdikləri açıqlamaya görə Füzuliyə ayrılan tenderlərin böyük bir hissəsi məhz təhsil şöbəsinə aid olur. Füzuli rayon təhsilinə ayrılan tenderlərin əksəriyyətini isə məhz Almaz Həşimovaya məxsus olan “Valeh-H” MMC, “Ülkər-H” MMC, Vüsal-l84 MMC, “Nəfs-RR” MMC firmaları qazanır. Bu isə təbii ki, daha sonra gedən proseslərə müvafiq instansiyalar tərəfindən nəzarət olunması işini çətinləşdirir. Bu xüsusda məlumatlarda vurğulanır ki, tenderlərə ayrılan vəsaitlərin əslində heç 30 faizi belə təyinatına görə xərclənmir.Əlbəttə ki, biz materialda irəli sürülən ittihamların ağırlığının tam fərqindəyik. Lakin bu ağırlıq istər ayrılıqda Füzuli rayonunun, isərsə də ümumilikdə ölkə təhsilinin inkişafına, cəmiyyətimizin öz gəncliyinə və gələcəyinə olan ümidlərinə vurulan zərbələrin ağırlığı ilə müqayisədə heçnədir. Buna görə də düşünürük ki, Təhsil Nazirliyi məhz işğal altında olan rayonlarımızın təhsil sahələrinə rəhbərlik edəcəck kadrların müəyyənləşdirilməsi işində daha diqqətli, daha tələbkar olmalıdır. Konkret olaraq Füzuli RTŞ-nin fəaliyyətinə gəlincə isə deyə bilərik ki, bu fəaliyyətin müvafiq qurumlar tərəfindən ciddi şəkildə təftiş olunmasına zərurət artıq çoxdan yaranıb.
P.S. Materialda adı keçən bütün tərəflərin mövqeyini dərc etməyə hazırıq.